Dobra oliwa z oliwek – jak ją rozpoznać oraz na co zwrócić uwagę kupując oliwę?
Wybór dobrej oliwy z oliwek może być trudnym zadaniem, zwłaszcza gdy na rynku dostępnych jest tak wiele produktów. Aby uniknąć rozczarowań i wybrać produkt najwyższej jakości, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów.
Etykieta i informacje o pochodzeniu
Sprawdź, czy na butelce znajdują się szczegółowe informacje dotyczące producenta oraz daty zbioru. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na sposób tłoczenia oraz datę przydatności do spożycia – im świeższa oliwa, tym lepiej. Warto mieć na uwadze, czy wybierana przez nas oliwa zawiera informacje o roku zbioru oliwek. W przypadku braku takiej informacji nie mamy pewności jak wiele czasu mogło minąć od czasu jej wytłoczenia do zabutelkowania. Podczas długiego okresu przechowywania oliwy w zbiornikach przed końcowym zabutelkowaniem przez producenta, oliwa mogła stopniowo tracić swoje cenne właściwości smakowe i zdrowotne.
Rodzaj oliwy
Najwyższej jakości oliwa to „Extra Virgin”. Oznacza to, że została uzyskana metodą tłoczenia na zimno i nie była poddawana żadnym procesom chemicznym. Jej kwasowość nie przekracza 0,8%, co świadczy o jej wysokiej jakości. Warto jednak zaznaczyć, że wiele oliw premium charakteryzuje się kwasowością znacznie niższą niż 0,8%, co jest jednym z sygnałów zachowania najwyższych standardów produkcji. Nie jest to jednak ostateczny wyznacznik dobrego smaku i aromatu, ponieważ zdarza się, że nawet oliwy o bardzo niskiej kwasowości mogą być płaskie w smaku. Warto o tym pamiętać – kwasowość powinna być jednym z kryteriów wyboru, ale nie jedynym. Unikaj oliw oznaczonych jako „pure”, „pomace” czy „light”, ponieważ są one rafinowane i pozbawione cennych składników odżywczych. Różne odmiany oliwek dają oliwy o odmiennych profilach smakowych, dlatego dobrze jest próbować i wybierać tę, która najlepiej odpowiada Twoim preferencjom.
Smak i aromat
Dobrej jakości oliwa powinna mieć świeży, owocowy aromat. W smaku powinna być zbalansowana, z lekką goryczką i pikantnością, które świadczą o wysokiej zawartości polifenoli – naturalnych przeciwutleniaczy wspierających zdrowie. Należy jednak pamiętać, że niektóre odmiany oliwek dają oliwy o znacznie intensywniejszej pikantności i goryczce. Nie jest to wada – wręcz przeciwnie, intensywna pikantność często wskazuje na wyjątkowo wysoką zawartość polifenoli, co czyni oliwę jeszcze bardziej wartościową pod względem zdrowotnym. Jeśli natomiast oliwa smakuje płasko, jest zjełczała lub nieprzyjemnie tłusta, oznacza to, że może być niskiej jakości lub źle przechowywana.
Barwa oliwy
Kolor oliwy nie jest najważniejszym czynnikiem decydującym o jej jakości. Może wahać się od jasnozielonego po złocisty, w zależności od odmiany oliwek i stopnia ich dojrzałości. Jasnozielona oliwa często pochodzi z młodych, jeszcze niedojrzałych oliwek i ma intensywniejszy, bardziej pikantny smak. Z kolei oliwa złocista może być łagodniejsza. Najważniejsze jest, by oliwa była świeża i klarowna – zmętnienie lub osad mogą świadczyć o nieodpowiednim przechowywaniu – wyjątkiem jest tutaj oliwa niefiltrowana, w przypadku której brak klarowności jest naturalną cechą
Butelkowanie i przechowywanie oliwy
Wysokiej jakości oliwa jest przechowywana w ciemnych, szklanych butelkach lub metalowych puszkach, które chronią ją przed działaniem światła i utlenianiem. Dobrym, wygodnym oraz ekonomicznym rozwiązaniem są opakowania typu bag-in-box z kranikiem, które zapewniają długotrwałą świeżość oliwy. Dzięki temu, że podczas nalewania do środka nie dostaje się powietrze, oliwa nie utlenia się tak szybko i dłużej zachowuje swoje cenne właściwości. Unikaj oliw sprzedawanych w przezroczystych butelkach, ponieważ szybciej tracą swoje właściwości. Oliwa powinna być przechowywana w temperaturze pokojowej, a najlepiej w zakresie temperatur między 12 a 18°C, z dala od źródeł ciepła i wilgoci. Warto również zwrócić uwagę na zamknięcie – najlepiej, gdy jest to hermetyczna nakrętka, chroniąca oliwę przed dostępem powietrza.
Cena a jakość oliwy
Produkcja wysokiej jakości oliwy jest kosztownym procesem. Wymaga starannie wyselekcjonowanych oliwek, tłoczenia w niskiej temperaturze i odpowiedniego przechowywania. Uprawy ekologiczne, ręczne zbieranie oliwek i szybkie tłoczenie to kolejne elementy wpływające na koszt końcowego produktu. Bardzo tania oliwa często nie spełnia wysokich standardów, mimo że jest oznaczona jako Extra Virgin. Niska cena może wskazywać, że została wytłoczona z przejrzałych oliwek, które dają więcej soku, ale zawierają znacznie mniej korzystnych dla zdrowia składników. Takie oliwki są tańsze w przetwarzaniu, co pozwala obniżyć cenę końcowego produktu. Często są to również mieszanki oliw pochodzących z różnych krajów, bez jasno określonego źródła pochodzenia. Inwestując w dobrą oliwę, nie tylko cieszysz się jej wyjątkowym smakiem, ale także korzyściami zdrowotnymi, które wynikają z obecności naturalnych przeciwutleniaczy i zdrowych kwasów tłuszczowych.
Certyfikaty – czy zawsze oznaczają najwyższą jakość?
Certyfikaty DOP (Denominazione di Origine Protetta) i IGP (Indicazione Geografica Protetta) mogą być pomocnym wskaźnikiem jakości, ale nie są jedynym wyznacznikiem. Gwarantują one określone standardy produkcji, ale nie zawsze oznaczają najlepszą oliwę. Warto mieć na uwadze, że istnieje wiele doskonałych oliw, wytwarzanych przez małych rodzinnych producentów, które nie posiadają tych oznaczeń, ponieważ ich właściciele koncentrują się przede wszystkim na dostarczaniu produktu najwyższej jakości i wyjątkowego smaku.
Podsumowanie
Wybierając oliwę, zwróć uwagę na te kluczowe aspekty: pochodzenie, sposób produkcji, smak, aromat, opakowanie i przechowywanie. Dobra oliwa to nie tylko dodatek do potraw, ale także źródło cennych składników odżywczych, które wspierają zdrowie. Jeśli chcesz mieć pewność, że wybierasz najlepszą oliwę, warto kierować się własnym doświadczeniem, opiniami ekspertów oraz degustować różne warianty, aby znaleźć ten idealny dla siebie.